Pakistan’ın başkenti İslamabad’ın dışındaki kampta yaşayan Afgan mülteciler, sıkı kurallar ve ekonomik sorunlar nedeniyle Ramazan Bayramı’na hüzünlü giriyor.
Afganistan’ın 1979’da eski Sovyetler Birliği tarafından işgalinden kısa bir süre sonra Pakistan’ın başkenti İslamabad’ın dışında kurulan Afgan Basti Kampı’nda yaklaşık 30 bin kişi yaşıyor.
1990’ların sonunda kamp sakinleri gerçek Afganistan’a dönmeyi planlarken 7 Ekim 2001’de başlayan ABD işgali, daha fazla Afgan’ın çevre ülkelere göç etmesine neden oldu. Bu, Afgan Basti Kampındaki mülteci sayısında artışa yol açtı.
Ülkenin en modern şehri olan İslamabad’a kısa bir mesafede bulunan Afgan Basti Kampı, olumsuz çevre koşullarıyla dikkat çekiyor.
Kampta asfalt yol yok. Özellikle muson döneminde yağan yağmurlar, kamp sakinlerini çamur içinde yaşamaya zorluyor.
Dar sokakların ortasından kirli suların aktığı kampta su ve kanalizasyon altyapısı yok. Yollar kirli su ve çöplerle dolu.
Kampta elektrik altyapısı olmadığı için konutlardan çıkan atıksular, konutların altına açılan bir delikten toprak yollara akıyor. Bu durum başta burada oyun oynayan çocuklar olmak üzere kamp sakinlerinin sağlığı için ciddi tehdit oluşturuyor.
Su ihtiyacı da camilerden veya kuyulardan ulaşımla karşılanmaktadır.
Burada yaşayan mültecilerin birden fazlası başkentte çeşitli şubelerde günlük işlerde çalışıyor.
Bayram hüzünleniyor
Kampta bulunan camilerden birinde imamlık yapan Nasir Ahmed, Afgan mültecilerin zor koşullarına dikkat çekerek, buna ekonomik güçlükler de eklenince bayramın üzüntüyle karşılandığını söyledi.
Uzun yıllardır kampta olduklarını belirten Mahmud Din, tatil coşkusunu içinde bulundukları şartlar nedeniyle tam olarak yaşayamadıklarını söyledi.
Din, bir yanda ülkede artan enflasyon, diğer yanda kamptaki kuralların kendilerini zorladığını dile getirerek, “Şartlarımız belli. Bayram geldi ama ‘ne yapalım’ diye düşünüyoruz. Yapmak’.” söz konusu.
Ekonomik olarak zorlandıklarına işaret eden Din, “Ramazan Bayramı’na geldik ama bazı ailelerin çalışanı yok. Onların durumu çok daha zor.” dedi.
Diyanet, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) yaptığı yardımın yetersiz olduğunu belirterek, “20-30 kişiye yetecek kadar yardım getiriyorlar. Fotoğraf çekip gidiyorlar. Burada binlerce insan yaşıyor.” terimleri kullandı.
3 milyon Afgan mülteci
UNHCR verilerine göre, 2022 yılının prestijiyle Pakistan’da 1,3 milyondan fazla kayıtlı Afgan mülteci bulunuyor. Bu mültecilerin 691.000’i Hayber Pakhtunkhwa’da ve 318.000’i Belucistan’da yaşıyor. Kalan mülteciler ise ülkenin diğer eyalet ve bölgelerinde yaşamlarını sürdürüyor.
Pakistan hükümeti ise kayıt dışı olanlar da dahil olmak üzere Afgan mültecilerin sayısının 3 milyon civarında olduğunu belirtiyor.
Pakistan’daki Afgan mültecilerin yüzde 69’u şehrin çevresindeki şehir ve banliyölerde yaşarken, geri kalanı onlar için kurulan 54 mülteci kampında yaşıyor.
Bu kamplardan 43’ü Afganistan sınırındaki Hayber Pakhtunkhwa eyaletinde bulunuyor.
